35
„W Polsce nieupublicznione sa Rytualy Koronacyjne naszych Krolow ale przeciez te dokumenty musza byc zachowane – gdzies.”
Ze strony http://www.replikiregaliowpl.com/koronacyjny.html :
Piątek
POGRZEB
Tego dnia odprawiano w katedrze wawelskiej ponowny, uroczysty pogrzeb poprzedniego władcy. Nowo wybrany król-elekt oddawał w ten sposób hołd swojemu poprzednikowi i zgodnie ze staropolską zasadą „Osoba Pańska umiera, Korona nie umiera” symbolicznie wchodził na jego miejsce w państwie.
Sobota
POST, JAŁMUŻNA, SPOWIEDŹ, PIELGRZYMKA PIESZA
Nowy król przygotowywał się do koronacji przez post, jałmużny rozdawane ubogim, spowiedź i pielgrzymkę pieszą (zupełnie jak przed otrzymaniem święceń – dopisek mój), której droga wiodła w Krakowie z Wawelu do kościoła św. Stanisława na Skałce, a w Warszawie z kolegiaty św. Jana do kościoła św. Krzyża. Król w otoczeniu dostojników duchownych i świeckich przechodził pośród zgromadzonych po drodze tłumów.
Niedziela
SYMBOLICZNE OBUDZENIE
Tego dnia odbywał się obrzęd koronacji. Rano król oczekiwał dostojników w swojej łożnicy. Prymas dotknięciem ręki symbolicznie budził króla do nowego, królewskiego życia. Króla ubierano w szaty koronacyjne p o d o b n e d o b i s k u p i c h, (rozstrzelenie tekstu uczynione przeze mnie) po czym w otoczeniu panów duchownych i świeckich udawał się do katedry.
ORSZAK CEREMONIALNY
Uroczysty orszak posuwał się wysłanym kobiercami chodnikiem zwanym mostem. Prowadził go marszałek wielki z laską opuszczoną w dół, co oznaczało, że król nie objął jeszcze swojej godności. Za marszałkiem szli dostojnicy Królestwa w ustalonym porządku, niosąc wydobyte ze skarbca koronnego oznaki władzy królewskiej – insygnia koronacyjne.
Koronę sprawioną przez Władysława Łokietka, a przypisywaną Bolesławowi Chrobremu niósł na srebrnej tacy kasztelan krakowski, berło i jabłko – dwaj wojewodowie, Szczerbiec – miecz przypisywany także Chrobremu – trzymał miecznik krakowski. Chorąży koronny niósł chorągiew Królestwa zwiniętą na znak, że nowy król nie ma jeszcze pełni władzy.
Koronę wieńczącą skronie królewskie tworzyła złota, ozdobna obręcz z której wyrastały heraldyczne lilie, wysadzana cennymi kamieniami. Był to znak główny pełnej i nikomu nie podległej mocy monarszej.
Berło, krótka laska ze złota, również zdobiona, oznaczało władzę rozkazywania.
Jabłko, złota kula zwieńczona krzyżem, symbolizowało w ręce królewskiej świat i kraj.
Miecz należał do oznak monarszej władzy wojskowej i sądowniczej. Chorągiew z Orłem Białym, powiewająca nad zastępami rycerstwa, była najwyższym znakiem ziem Królestwa Polskiego.
PRZYGOTOWANIE DO KORONACJI
Po wejściu do katedry król zasiadał na krześle pośrodku kościoła, naprzeciw prymasa, panowie świeccy zaś składali na ołtarzu insygnia. Obrzęd koronacyjny rozpoczynał się kazaniem wygłoszonym po polsku przez jednego z biskupów, a dostosowanym treścią do uroczystości.
KORONACJA
Przysięga
Koronacja rozpoczynała się od przysięgi króla. Od tej chwili formuły wypowiadano po łacinie. Król klęcząc odpowiadał na zadawane mu przez prymasa pytania: czy zamierza służyć wierze, otaczać opieką Kościół, rządzić sprawiedliwie i bronić Królestwa. Prymas zwracał się następnie do obecnych z zapytaniem, czy chcą służyć królowi. Odpowiadano aklamacją – czyli pełną zgodą, wołając po polsku: „radzi, radzi, radzi!”
Pomazanie
! Prymas w otoczeniu dwóch biskupów dokonywał pomazania króla namaszczając jego głowę, piersi, plecy i ramiona świętymi olejami. Przez namaszczenie król z osoby świeckiej s t a w a ł s i ę p o m a z a ń c e m pod niejednym względem p o d o b n y m b i s k u p o w i. !
Zapadała cisza. Prymas wręczał miecz klęczącemu przed ołtarzem królowi. Król przyjąwszy miecz ciął nim trzykrotnie powietrze czyniąc znak krzyża. Gest ten oznaczał, że władca powinien być dzielnym obrońcą kraju i przyjętych przezeń zobowiązań przysięgi.
Koronacja
Prymas oraz wspomagający go dwaj biskupi nakładali teraz koronę na głowę króla. Prymas wręczał mu również berło i jabłko. Był to moment szczytowy obrzędu koronacji.
Rozpoczynała się Msza święta. Łączenie jej z koronacją było cechą szczególną polskiego ceremoniału koronacyjnego. ! W czasie Mszy k r ó l s k ł a d a ł O f i ar ę z c h l e b a i w i n a i całował podany mu przez arcybiskupa wydobyty ze Skarbca koronnego relikwiarz Krzyża Świętego. !
Król na majestacie
Po Mszy św. prymas wypowiadając formułę: „Stań i dzierż odtąd to miejsce” prowadził króla do tronu. Udzielał mu pocałunku pokoju i intonował hymn dziękczynny Te Deum laudamus – Ciebie, Boże, wysławiamy.
Po odśpiewaniu pieśni król dokonywał pasowania na rycerzy – swojej pierwszej czynności królewskiej.